Fedor den Hertog

Fedor den Hertog: de grootste renner

Fedor den Hertog is de grootste renner uit de geschiedenis van De IJsselstreek. Hij won vaak, hij won veel. En hij won alleen. Hij moest het niet hebben van een sterke sprint.



Den Hertog kwam meestal alleen aan. De rest van het peloton soms op minuten rijdend. Er waren talloze successen. Kampioen van Nederland werd hij op de weg en op de baan. Samen met Dries van Wijhe was hij de motor van de IJsselstreekploeg, die maar liefst zes keer de Nationale dubkampioenschappen won.

Den Hertog won de individuele titel op de weg ook bij de profs. En er waren ontelbare successen in andere wedstrijden. In binnen- en buitenland. Olympia's Ronde van Nederland en de Tour de l'Avenir, om maar eens wat te noemen.

En er was goud op de Olympische Spelen. Samen met René Pijnen, Jan Krekels en Joop Zoetemelk won Den Hertog in Mexico de honderd kilometer ploegentijdrit. Een renner van de buitencategorie.

Dit interview zou plaatsvinden op zaterdag 1 oktober 1994. Helaas kan Fedor niet komen. Hij woont in België, in Dilsen. Drie maanden geleden heeft hij een ongeluk gehad en als gevolg daarvan is autorijden problematisch.

En hij heeft een fietsenwinkel die hij liever niet alleen laat. Gelukkig is er dan nog altijd de telefoon. Maar dat blijft behelpen. Een goed gesprek voer je niet via een draadje. Er komt geen sfeer door en er ontstaat geen vertrouwen. Het is niet anders. De weerslag van een telefoongesprek: 'Ja ik heb inderdaad een tijdje terug een ongeluk gehad. Met de racefiets. Op 21 juni had ik wat materiaal nodig voor de zaak en de auto stond voor de keuring bij een garage. Ik dacht: Ik ga even rap met de fiets. Toen ben ik tegen een vrouw, ook op een fiets, gereden. Ik zag haar niet, en zij zag mij niet.'
Den Hertog heeft sinds die tijd problemen met zijn gezichtsvermogen. Oorzaak: z'n bij de val versplinterde zonnebril. Binnenkort moet hij voor verdere behandeling naar Leuven. 'Ik zie een beetje dubbel,' zegt hij. 'Ze gaan er nog wat aan doen.'

Band
Fedor is redelijk op de hoogte van wat er binnen De IJsselstreek gebeurt. 'Ik krijg het clubblad Course. Dus de feiten zijn wel bekend. Of ik nog een band met de vereniging voel? Ach, hoe gaat dat... ’Ergens wel en ergens niet. Ik ben nog weleens bij Dolle Dries geweest. Hij zou bij mij komen, ik zou nog een keer bij hem langs gaan. In de praktijk komt er niet zoveel van. Iedereen leidt z'n eigen leven. Ik kom niet veel op wedstrijden, en in de zaak krijg ik weinig coureurs.


Den Hertog vertelt het op een manier, die duidelijk maakt dat het zo nu eenmaal gaat in het leven. Je maakt samen veel mee, verliest elkaar vervolgens uit het oog en een mens aanvaardt dat. Met op de achtergrond toch een gevoel van heimwee.

Hij noemt Frans Sluyters. 'Iemand die al z'n tijd voor je opofferde. Hij deed veel om je te motiveren en hielp je gewoon praktisch: zorgde voor vervoer naar de wedstrijden. Frans, Jaap van 't Ende en Jan van Ommen. Die waren in mijn tijd heel belangrijk voor De IJsselstreek. In de wedstrijden moet je het als renner toch alleen doen. Je moet een soort

egotripper zijn. Een eigen visie hebben op dingen waar je mee bezig bent. Zelfdiscipline en wilskracht. De eigenschappen, die je nodig hebt om wat te bereiken.'

Monnik
'Ik heb er altijd heel veel voor over gehad. Eigenlijk alles. Dankzij m'n wilskracht ben ik een heel eind gekomen. Over welke vedette je het ook hebt, het zijn gewoon mensen. Ik denk nog steeds dat de grootste kracht die een wielrenner nodig heeft tussen z'n oren zit. Je moet kunnen leven als een monnik. Als het er op aan komt, moet je je totaI Ioss rijden. Dat moet in je zitten.' Fedor begon met fietsen toen hij achttien jaar was. 'Ik had een fiets bij elkaar gespaard. Met een vriend van me, Ko Karssen, ging ik fietsen. Trainen kon je het niet noemen, want daar wist ik nog niets van. Van Willem Holstege hoorde ik dat je een gratis trui kreeg als je lid werd van De IJsselstreek. En, zei Willem, je licentie wordt voor je geregeld. Licentie?, vroeg ik. Wat is dat?'



Fedor vindt nu nog, dat je niet te jong met wielrennen moet beginnen. 'Bij de jeugd gaat het vaak veel te fanatiek. Je moet rustig opbouwen . Talent is er genoeg. Maar op jonge leeftijd worden ze onder druk gezet. Als de resultaten komen, krijgen ze met stress te maken, want er moet vaker gewonnen worden. Die jongens haken af omdat ze geen zin hebben om constant te stressen.'

Kippen
Andere bedreigingen voor de wielrennerij zijn, volgens Den Hertog, de moderne hulpmiddelen: de fietscomputer en de hartslagmeter. 'Ze zitten constant op die meters te kijken. Niet boven een bepaalde hartslag komen, want anders gaan ze verzuren. Ze rijden doorlopend op reserve. Ze gaan het gevecht met zichzelf te weinig aan. Als je iets wilt bereiken, moet je door de pijngrens. Zoveel pijn lijden, dat je het niet meer voelt. Er is tegenwoordig een heel andere stijl van leven. Wij gingen vroeger met de kippen op stok, nu gaan ze 's nachts om twaalf uur naar de discotheek.'

Fedor vindt de wielerwereld te commercieel. 'Renners die presteren, worden marionetten van de sponsor. Ze moeten zoveel mogelijk in the picture staan. En dan kun je niet, wat ik net al zei, als een monnik leven. De druk om te presteren is te groot geworden. Bij een wedstrijd hoort spanning, je moet vlinders in je buik hebben. Ik moest vroeger voor de start ook drie keer naar de wc. Een renpaard moet een beetje last hebben van zenuwen. Maar stressen ... Dat is heel wat anders. Je moet je eigen plan kunnen trekken.' Volgens de Nationale Kampioen van 1968 en 1977 is ook De IJsselstreek één en al sponsorspektakel. 'Ze trekken renners aan uit Friesland, zoals Veenstra, een broer van die andere. De successen van de amateurs staan erg centraal. Ik denk, dat er meer tijd aan de jeugd besteed moet worden. Eigenlijk meer dan aan de wegploeg. Maar wel rustig opbouwen.'



Wilskracht
Fedor vindt dat de commercie bezit van de sport heeft genomen. 'Het draait om het geld en dat kan ook niet anders. Vandaag de dag is alles schreeuwend duur. Materiaal, verplaatsingen. Het is de geest van de tijd. Niet kenmerkend voor de wielrennerij. Je ziet het overal. Atletiek, tennis, autoracerij . Je ziet het ook aan de prestaties. Toppers zijn er bijna niet meer. Indurain misschien, maar die doet ook geen trap te veel. Een man als Eddy Merckx, die pakte op wilskracht wat hij wilde pakken.'

Fedor den Hertog kijkt met plezier terug op z'n tijd bij De IJsselstreek. Op de standaardvraag, die van de mooie herinneringen, zegt hij: 'De eerste wedstrijd, ik geloof de Ronde van Oosterwolde, op de fiets erheen en op fiets weer naar huis. De Flevo-tour, één van de eerste klassiekers voor nieuwelingen, was ook mooi. IJsselstrekers op de eerste drie plaatsen. Hans Eckelboom, ik en Jan Palland. Zoetemelk werd vijfde. Snijder, een echte showfiguur, werd vierde.'

'Het clubkampioenschap in Dronten was altijd iets bijzonders. Dan kwam je van te voren bij elkaar. Gewone jongens. En dan praatte ik op ze in. Ik zeg: potverdorie, vandaag moet het gebeuren. Het móét lukken. We kunnen het... En ze geloofden er in. Dat bedoel ik nou met wilskracht. Het hangt in de sport af van hele kleine factoren. En die jongens konden meeproeven van het succes. Dat deed goed.'

Erelijst Fedor den Hertog
Onderstaand een greep uit de imposante erelijst van Fedor den Hertog, die als bijnaam ’Iwan de Verschrikkelijke’ had. In de beginjaren van z’n glorieuze carrière werd Fedor ook wel betiteld als ’de opvolger van Tiemen Groen’. Insiders beweerden later dat Fedor den Hertog de beste amateur ter wereld was die Eddy Merckx partij zou kunnen geven. Fedor besloot echter amateur te blijven, ondanks dat hem door onder andere Italiaanse profploegen lucratieve contracten voorgehouden werden. Op latere leeftijd werd hij toch nog prof. Bij de beroepsrenners behaalde Fedor twaalf overwinningen.

Naast de genoemde overwinningen heeft Fedor nog meer grote triomfen geboekt en prijken er bovendien heel veel tweede en derde plaatsen achter z’n naam. Vanaf het eerste moment dat hij ging fietsen tot aan zijn overlijden in februari 2011 is Fedor den Hertog lid geweest van wielervereniging ’De IJsselstreek’.

Nieuwelingen
1964 Geen overwinningen

1965
Hengelo Tuindorpvijver
Kampioenschap van Gelderland, Driel
Oosterwolde
Nieuwenhagen
Gemert
Omloop van het Land van Bartje
Harderwijk
Gendringen
Doornspijk
Oosterwolde, individuele tijdrit
Apeldoorn, baan



Amateurs
1966
Kampioenschap Salland IJsselstreek Combinatie
Aken (Duitsland)
Kassel (Duitsland)
Sterrit Ingooigem (België)
Arnhem
Hasselt
Den Ham
Harderwijk
’t Harde
Epe
Doornspijk
Grote Prijs Brassard, achtervolging baan
Geleen
Peer (België)
Militair NK weg, Zandvoort
Wijk bij Duurstede: clubkampioenschap van Nederland B-categorie met WV De IJsselstreek (Fedor, Dries van Wijhe, Henk van de Brink, Aart Kroneman), ploegentijdrit
Mexico-City (Mexico), voorbereiding Olympische Spelen

1967
Sterrit Heusden (België)
2e etappe Ronde van België
8e etappe Ronde van België, individuele tijdrit
Eindklassement Ronde van België
Brasschaat (België), ploegentijdrit
Groot-Gelmen (België)
Kuringen (België)
Hoofddorp, ploegentijdrit
1e etappe Ronde van Oostenrijk, criterium Wenen
3e etappe Ronde van Oostenrijk, individuele tijdrit
1e etappe Ronde van Belgisch-Luxemburg (België)
Eindklassement Ronde van Belgisch-Luxemburg (België)
Ermelo
Ransdaal
Hoge Enk Doornspijk
3e etappe Tour de l’Avenir (Frankrijk), individuele tijdrit
Doornspijk dorp
1e etappe Driedaagse van Harderwijk
3e etappe Driedaagse van Harderwijk
Eind klassement Driedaagse van Harderwijk

1968
Raatshoven (België)
8e etappe Circuit des Mines (Frankrijk)
10e etappe Circuit des Mines (Frankrijk), individuele tijdrit
Eindklassement Circuit des Mines
Rocourt (België), individuele tijdrit
Kampioen van Nederland amateurs
Kampioen van Nederland achtervolging baan
Valkenswaard
11e etappe Ronde van Turkije
Olympische Spelen Mexico 100 km ploegentijdrit

1969
1e etappe A Ronde van België
1e etappe B Ronde van België, ploegentijdrit
8e etappe Ronde van België, individuele tijdrit
Eindklassement Ronde van België
Mijdrecht
4e etappe Milk Race (Groot Brittannië)
9e etappe Milk Race (Groot Brittannië)
Eindklassement Milk Race (Groot Brittannië)
Bergklassement Milk Race (Groot Brittannië)
WGF Kazerne Harderwijk
Kampioenschap van Gelderland, Steenderen
Basel (Zwitserland), koppeltijdrit met Joop Zoetemelk
1e etappe Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland)
2e etappe Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland)
3e etappe Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland)
4e etappe Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland)
5e etappe Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland)
6e etappe Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland)
7e etappe Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland), individuele tijdrit
10e etappe Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland)
11e etappe Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland)
Eindklassement Ronde van Rheinland Pfalz (Duitsland)
Kopenhagen Haka (Denemarken)
Kopenhagen (Denemarken), koppeltijdrit met Joop Zoetemelk
Rocourt (België), individuele tijdrit
Ransdaal
Oosterhout
1e etappe Tour de l’Avenir (Frankrijk), ploegentijdrit
6e etappe Tour de l’Avenir (Frankrijk), individuele tijdrit
Dronten: clubkampioenschap van Nederland B-categorie met WV De IJsselstreek (Fedor, Dries van Wijhe, Harm Holstege, Willem Holstege), ploegentijdrit
Delfzijl
Grand Prix des Nations (Frankrijk), individuele tijdrit
Steenderen, koppeltijdrit met Dries van Wijhe
Mannheim (Duitsland)

1970
Grand Prix Bel Air (Luxemburg)
Omloop van de Kempen
Ronde van Limburg
Kampioenschap van Gelderland
Rocourt (België), individuele tijdrit
Verviers (België), ploegentijdrit
Turnhout (België)
Gladsaxelobet (Denemarken), individuele tijdrit
Driedaagse Kopenhagen (Denemarken)
Eindklassement Ronde van Bulgarije
3e etappe Ronde van Turkije, individuele tijdrit
11e etappe Ronde van Turkije, bergcriterium
13e etappe Ronde van Turkije
Grand Prix des Nations (Frankrijk), individuele tijdrit

1971
7e etappe Olympia’s Tour, individuele tijdrit
Proloog Milk Race (Groot Brittannië)
10e etappe Milk Race (Groot Brittannië)
Eindklassement Milk Race (Groot Brittannië)
Kreuzberg (Duitsland)
Rocourt (België)
Kampioenschap van Nederland achtervolging baan
3e etappe Tour de l’Avenir (Frankrijk)
Oostakker (België)
Grand Prix de France (Frankrijk)
Mill
Moskou (Rusland), criterium
Moskou (Rusland), wegwedstrijd
Berlijn (Duitsland)
Merlin Plage (Frankrijk)
Dronten: clubkampioenschap van Nederland B-categorie met WV De IJsselstreek (Fedor, Dries van Wijhe, Dries Schuurman, Willem Holstege), ploegentijdrit
Ronde van Nieuw-Zeeland, Family Taverns
1e etappe Ronde van Mexico
2e etappe Ronde van Mexico, individuele tijdrit
15e etappe Ronde van Mexico

1972
1e etappe Ronde van Marokko
2e etappe Velbert (Duitsland)
Weesp
Wegnez (België)
Rocourt (België)
Waasmunster (België)
Wienasmunster meerdaagse
Ermelo
Oud-Heverlee (België)
Gendringen
Eindklassement Ronde van de DDR
Puntenklassement Ronde van de DDR
12e etappe Tour de l’Avenir (Frankrijk), individuele tijdrit
Eindklassement Tour de l’Avenir (Frankrijk)
Dronten: algemeen Clubkampioenschap van Nederland met WV De IJsselstreek (Fedor, Dries van Wijhe, Nidi den Hertog, Willem Holstege), ploegentijdrit
Trophee Peugeot (Frankrijk), individuele tijdrit

1973
Herstal (België)
4e etappe Olympia’s Tour
8e etappe Olympia’s Tour, individuele tijdrit
Eindklassement Olympia’s Tour
7e etappe Milk Race (Groot Brittannië)
8e etappe Milk Race (Groot Brittannië)
6e etappe Ronde van Zweden
Aerdt
Dronten: algemeen Clubkampioenschap van Nederland met WV De IJsselstreek (Fedor, Dries van Wijhe, Nidi den Hertog, Jan van Lith), ploegentijdrit

Beroepsrenners
1974 Geen overwinningen

1975
Dronten: clubkampioenschap van Nederland met WV De IJsselstreek A categorie (Fedor, Dries van Wijhe, Nidi den Hertog, Wim van Boven, ploegentijdrit

1976
2e etappe Ronde van Nederland, St Willebrord – Goes

1977
5e etappe Ronde van de Middellandse Zee (Frankrijk)
3e etappe Ronde van Spanje
Liedekerkse Pijl, Liedekerke (België)
Kampioenschap van Nederland, Beek
10e etappe Tour de France (Frankrijk)
Trophée Jan van Erp, individuele tijdrit

1978
5e etappe Parijs – Nice (Frankrijk)
5e etappe B Ster der Beloften (Frankrijk), individuele tijdrit

1979
Grote Prijs Frans Verbeeck (België)
3e etappe Ronde van Nederland

1980
Maaslandse Pijl, Kotem (België)

1981 Geen overwinningen